BYLINY OZDOBNE

Rozchodnik okazały – Hylotelephium spectabile Boreau

Rodzina: Crassulaceae – gruboszowate

Stanowisko:	słoneczne
Gleba:	praktycznie każda
Termin kwitnienia:	VIII-X
Długość kwitnienia:	~ 4-7 tyg.
Rozmnażanie:	podział, sadzonki pędowe i liściowe, siew nasion
Wydajność miodowa:	90-220 kg/ha
Wydajność pyłkowa:	brak danych
Kolor obnóży:	żółty

Rozchodnik okazały
Hylotelephium spectabile Boreau
[de] Die Prächtige Fetthenne
[en] Showy stonecrop, ice plant, butterfly stonecrop

Zgodnie z polską nazwą gatunkową jest to roślina o okazałych (dorastających do 50 cm wysokości), grubych, sztywnych i nierozgałęzionych łodygach. Liście są mięsiste i płaskie, brzegiem ząbkowane, tworzą okółki po 3 lub wyrastają naprzeciwlegle.

Rozchodnik okazały.

Rozchodniki mają małe wymagania i mogą być sadzone niemal na każdej glebie – nawet suchej i jałowej oraz w każdym miejscu – choć preferują stanowiska słoneczne.

Rośliny bardzo łatwo się rozmnażają przez podział starszych egzemplarzy (od wiosny lub jesieni), sadzonki pędowe (sporządzane w III-IV) lub liściowe (pobierane w VIII-IX) a także siew nasion (III-IV).

Zimowit jesienny – Colchicum autumnale L.

Rodzina: Colchicaceae – zimowitowate

Stanowisko:	słoneczne
Gleba:	piaszczysto-gliniasta, lekko wilgotna
Termin kwitnienia:	VIII-X
Długość kwitnienia:	~ 6 tyg.
Rozmnażanie:	bulwy potomne
Wydajność miodowa:	25-30 kg/ha
Wydajność pyłkowa:	brak danych
Kolor obnóży:	pomarańczowy

Zimowit jesienny
Colchicum autumnale L.
[de] Die Herbstzeitlose, die Herbst-Zeitlose
[en] autumn crocus, meadow saffron

W Polsce zimowit rośnie na stanowiskach naturalnych (i tam objęty jest ochroną), częściej jednak znany jest z przydomowych ogrodów jako element jesiennych aranżacji.

Część podziemną rośliny stanowi bulwa o średnicy do 3 cm z cienkimi, białymi korzeniami. Wiosną wyrastają płaskie, lancetowate liście, które następnie żółkną i giną, a dopiero jesienią (VIII-X) pojawiają się białe, różowe lub fioletoworóżowe kwiaty o długości do 20 cm.

Kwiatom nie towarzyszą liście ani łodygi, dlatego też niemiecka nazwa rośliny brzmi Nackte Jungfer = naga panna. Wewnątrz kwiatu znajduje się 6 pręcików i jeden słupek, którego zalążnia ukryta jest pod ziemią. Owoc to torebka (pojawiająca się wiosną wraz z liśćmi) zawierająca liczne, czarnobrunatne nasiona.

Nazwa Colchicum wywodzi się od Kolchidy (krainy na południowowschodnim wybrzeżu M. Czarnego w pobliżu Kaukazu) uchodzącej za ojczyznę trucicieli i trucizn, gdzie omawiana roślina była bardzo rozpowszechniona.

Zimowity wymagają piaszczysto-gliniastych, lekko wilgotnych gleb. Bulwy sadzi się późnym latem na głębokości 10-15 cm. Rośliny najlepiej rozwijają się, gdy rosną na tym samym miejscu przez klika lat. Można je rozmnażać przez oddzielanie bulw potomnych.

Aster nowoangielski (= aster amerykański) – Symphyotrichum novae-angliae (L.) G.L. Nesom

Rodzina: Asteraceae – astrowate

Stanowisko:	słoneczne
Gleba:	żyzna, przepuszczalna, głęboko uprawiona,umiarkowanie wilgotna
Termin kwitnienia:	IX-X
Długość kwitnienia:	~ 5 tyg.
Rozmnażanie:	podział, sadzonkowanie
Wydajność miodowa:	50-60 kg/ha
Wydajność pyłkowa:	brak danych
Kolor obnóży:	żółty

Aster nowoangielski (aster amerykański)
Symphyotrichum novae-angliae (L.) G.L. Nesom
[DE] Die Raublatt-Aster
[EN] New England aster

Ojczyzną tego gatunku jest Ameryka Północna, do czego nawiązuje nazwa novae-angliae oznaczająca Nową Anglię, czyli dawne północno-wschodnie, przyatlantyckie obszary Ameryki Północnej. W Europie uprawiany jest ze względu na swoje walory ozdobne. Roślina wykształca silne, rozgałęzione kłącze, z którego wyrastają sztywne, w górze rozgałęzione łodygi, o wysokości do 1,3-1,8 m. Liście są lancetowate, z sercowatą nasadą, gęsto osadzone na łodydze. Na powierzchni łodyg i liści wyrastają liczne, szare włoski, tworzące kutner. Kwiaty formują koszyczkowate kwiatostany o średnicy do 4 cm, zebrane w szczytowe, baldachogroniaste wiechy. Koszyczki zapachem przypominają nagietki (oba gatunki należą do tej samej rodziny botanicznej) a wyglądem gwiazdki, do czego nawiązuje łacińska nazwa rodzajowa (łac. áster = gwiazda). Być może dawna polska nazwa astrów „gniazdosz” również się do tego odwołuje. Kwiaty języczkowate (40-60) mają barwę różową, purpurową, niebieską lub rzadziej białą, kwiaty rurkowate są żółte. Okres kwitnienia obejmuje IX-X. Owocem jest niełupka z puchem. Roślina nadaje się na kwiat cięty. Astry amerykańskie, z bardzo podobnymi do niego astrami wirginijskimi, określane są jako marcinki, a te od zawsze były nieodłącznym elementem wiejskich ogrodów.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"