MIT?: Rejestracja pasieki u powiatowego lekarza weterynarii jest zawsze konieczna?

Miłośnicy pszczół coraz częściej decydują się na założenie pasieki. Nie zawsze hodowla pszczół ma motyw zarobkowy. Prowadząc pasiekę, nie trzeba sprzedawać miodu i innych produktów pszczelich, ale można przeznaczać je wyłącznie na własny użytek. W takiej sytuacji nasuwa się pytanie, czy w przypadku amatorskiej pasieki, z której miód jest wykorzystywany tylko we własnym zakresie, konieczne jest dopełnienie formalności związanych ze zgłoszeniem chowu rodzin pszczelich powiatowemu lekarzowi weterynarii?

fot. prostooleh

Prowadzenie pasieki jako działalność nadzorowana

Każdy właściciel zwierzęcia powinien zorientować się, jakie ma obowiązki w związku z jego utrzymaniem. Przede wszystkim różnego rodzaju powinności mogą wiązać się z troską o bezpieczeństwo i zdrowie, którym może zaszkodzić wystąpienie różnego rodzaju chorób. Szczegółowe regulacje w tym zakresie ustanawiają przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt¹, która dotyczy nawet takich kwestii, jak szczepienie psów przeciwko wściekliźnie.

W art. 1. pkt 1. tej ustawy wskazano zakres działalności, które ustawa określa mianem „działalności nadzorowanej”. Wśród wykazu tych działalności należy skupić się na utrzymywaniu zwierząt gospodarskich, w celu umieszczenia na rynku tych zwierząt lub produktów pochodzących z tych zwierząt lub od tych zwierząt (art. 1. pkt 1. lit. n). Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. W świetle prawa pszczoła miodna jest zaliczana do grupy zwierząt gospodarskich². Z tego wynika, że prowadzenie pasieki komercyjnej (nie na własny użytek), która ma wprowadzać swoje produkty na rynek, bez wątpienia jest działalnością nadzorowaną w rozumieniu ustawy.

Co z pasieką, która jest prowadzona na własny użytek? Na chwilę obecną należy przyjąć, że prowadzenie pasieki tylko na własny użytek nie jest działalnością nadzorowaną. W konsekwencji – o czym w dalszej części – nie ma obowiązku zgłoszenia pasieki powiatowemu lekarzowi weterynarii na podstawie owej ustawy.

fot. asier_relampagoestudio

Zgłoszenie działalności nadzorowanej

Prowadzenie pasieki, które zgodnie z powyższym wyjaśnieniem będzie traktowane jako działalność nadzorowana, podlega zgłoszeniu powiatowemu lekarzowi weterynarii. Jak wynika z art. 5. ust. 1. pkt 2. ww. ustawy, podjęcie tego rodzaju działalności nadzorowanej jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu, w formie pisemnej, zamiaru jej prowadzenia powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na przewidywane miejsce jej prowadzenia (czyli nie według np. miejsca zamieszkania pszczelarza, ale według planowanej lokalizacji pasieki).

Wniosek, który należy złożyć, zawiera:

1. imię, nazwisko, numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, numer identyfikacji podatkowej (NIP), jeżeli numer taki został nadany, siedzibę i adres podmiotu;

Czy to koniec zgłoszeń?

Trzeba zapamiętać, że samo zgłoszenie pasieki jako działalności nadzorowanej powiatowemu lekarzowi weterynarii może nie być wystarczające dla prowadzenia pasieki, jeżeli zamierzamy handlować produktami pszczelimi. Trzeba zastanowić się, komu i w jakiej ilości możemy i chcemy sprzedawać np. pozyskany w swojej pasiece miód. Wówczas można przemyśleć, jaki rodzaj sprzedaży będzie optymalny. Możliwości jest wiele, a wśród nich m.in. rolniczy handel detaliczny czy sprzedaż bezpośrednia. Koniecznie trzeba sprawdzić, jakie są zasady tego rodzaju działalności oraz jakie prawo stawia wymogi przy jej podejmowaniu. O rodzajach sprzedaży produktów pszczelich można przeczytać w „Pasiece”⁸.

Rejestracja pasieki a prawo unijne

O ile dotychczas omówione przepisy prawa krajowego prowadziły do wniosku, że amatorskie prowadzenie pasieki, z której produkty pszczele nie będą przeznaczone na cele komercyjne, o tyle obecnie można mieć poważne wątpliwości, czy jednak obowiązek rejestracji nie dotyczy także pasiek hobbystycznych.

Podsumowanie

Obowiązek rejestracji (zgłoszenia) pasieki powiatowemu lekarzowi weterynarii dotyczył do 21 kwietnia 2021 r. tylko tych pszczelarzy, którzy prowadzili pasiekę w celu komercyjnym (niewyłącznie na własny użytek). Na skutek wejścia w życie rozporządzenia unijnego nr 2016/429 można przyjąć (choć nie jest to jednolite stanowisko), że obowiązek rejestracji objął również pasieki amatorskie, bowiem zajmują się „utrzymywaniem” pszczół.

Dr Rafał R. Wasilewski
radca prawny
www.radcawasilewski.pl

1 - Dz.U. z 2020 r. poz. 1421.

2 - Art. 2., ust. 1., lit. b. Ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz.U. z 2021 r. poz. 36.).

3 - http://www.zwiazekpszczelarski.pl/obowiazkowa-rejestracja-pasiek (dostęp: 5 czerwca 2021 r.).

4 - Treść pisma dostępna pod adresem: http://orka2.sejm.gov.pl/INT8.nsf/klucz/ATTBDFHG3/%24FILE/i31851-o1.pdf (dostęp: 5 czerwca 2021 r.).

5 - Treść pisma dostępna pod adresem: https://pzp.biz.pl/wp-content/uploads/2019/08/MR-I-RW-REJESTRACJA-PASIEK.pdf (dostęp: 5 czerwca 2021 r.).

6 - W piśmie z 29 czerwca 2021 r. nr DHZ.zz.053.3.2021 MRiRW w odpowiedzi na zapytanie o stan prac nad projektem ustawy jedynie wskazał, że od 21 kwietnia 2021 r. obowiązują przepisy nowego rozporządzenia unijnego (zob. dalsza część artykułu).

7 - Pismo z 23 lipca 2021 r. nr DHZ.zz.053.3.2021.2.

8 - Np. R.R. Wasilewski, Rolniczy handel detaliczny – aspekty prawne, „Pasieka” 2021, nr 2.

9 - Dz.Urz. UE z 2016 r., L – 84, s. 1.

10 - Wiadomość e-mail z 12 lipca 2021 r.

11 - Pismo z 23 lipca 2021 r. nr DHZ.zz.053.3.2021.2.

12 - Formularz wniosku: https://www.piw-czestochowa.pl/zdjecia/edytor/files/2rejestracja_zakladu_1.pdf

13 - Wiadomość e-mail z 26 lipca 2021 r.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"