W mieście nie chodzi o miód

Pszczoły w mieście owszem wytwarzają miód, ale nie jest to ich główne zadanie. Korzyści płynących z miejskich pasiek jest więcej. Doskonale wiemy o tym, że światowa populacja owadów zapylających jest zagrożona. Przyczyn jest wiele.

Począwszy od nękających pszczoły chorób, przez opryski i monokultury, skończywszy na niedoświadczonych pszczelarzach. Naprzeciw tym zagrożeniom wychodzi miejskie pszczelarstwo, którego promowanie pośrednio wpływa na zwiększenie populacji pszczoły miodnej.

Zadaniem pasieki miejskiej jest również edukacja ekologiczna.
fot.© Dorota Świgost

Miejskie pszczelarstwo – dlaczego jest ważne?

Pszczoły w miastach nie są narażone na środki ochrony roślin i ograniczoną dietę. Są najczęściej małe (kilka lub kilkanaście rodzin) i zadbane. Pasieki, ze względu na swoje umiejscowienie, są na świeczniku i opiekujący się nimi pszczelarz musi dbać o zdrowotność pszczół, odpowiedni poziom pokarmu, regularną wymianę matki pszczelej oraz prawidłową strukturę w ulu.

Jeśli w okolicy pszczoły nie mają możliwości zbioru wody, zapewnia im również poidło. Wszystko po to, aby nie prowokować owadów do niepokojenia mieszkańców. Musimy pamiętać o tym, że opinie dotyczące miejskich pasiek i działań podejmowanych przez opiekujących się nimi pszczelarzy wpływają na postrzeganie całego środowiska pszczelarskiego.

Budowanie dobrych skojarzeń to proces, który trwa i który można nieopatrznie zniszczyć. Zanim więc podejmiemy decyzję o założeniu pasieki w swoim mieście, zastanówmy się czy jesteśmy w stanie sprostać temu odpowiedzialnemu zadaniu. Potrzebna do tego jest wiedza i odpowiednia ilość czasu.

Dla ekosystemu

Jednym z nich jest wzbogacanie i utrzymywanie prawidłowego funkcjonowania miejskiego ekosystemu. Zapylanie kwiatów, stanowiące główny produkt pszczelej oferty, to umiejętność, której nie da się zastąpić w żaden inny sposób.

Bez zapylania doszłoby do całkowitego zubożenia miejskiej flory, która i tak jest mocno zagrożona obecnością roślin synantropijnych (inwazyjnych). Brak zróżnicowanej roślinności pociągnąłby za sobą zmniejszenie ilości zwierząt, a w efekcie zaburzenie funkcjonowania miejskiego łańcucha pokarmowego.

Zapylane przez pszczoły rośliny, krzewy i drzewa dają pokarm (w postaci owoców i nasion) dzikim zwierzętom bytującym w mieście. W przypadku ich braku zwierzęta mogłyby stać się uciążliwe dla człowieka, poszukując pokarmu w koszach na śmieci, miejskich podwórkach i trawnikach.

W miejscach, w których miejskie pasieki mają zielone światło, takie zagrożenie nie powinno wystąpić.

Dla mieszkańców

Co więcej miasta przyjazne pszczołom mogą pochwalić się pięknymi skwerami, parkami i ogrodami. Buduje to przestrzeń przyjazną do życia dla ludzi, którzy chętnie korzystają z uroków miejskich zielonych enklaw. Specyficzna grupa, którą są mieszkańcy dużych miast, potrzebuje i poszukuje bardziej niż inni kontaktu naturą.

Nie każdy ma możliwość wyjechać na wieś, aby obcować z przyrodą. Współczesne środowisko miejskie zmienia się i oferuje coraz częściej swoim mieszkańcom wygodne życie, dzięki zrównoważonemu rozwojowi.

Dla pogłębienia wiedzy

Kolejnym ważnym zadaniem miejskich pasiek jest edukacja. Jego realizacja może się odbywać poprzez bezpośredni kontakt z owadami, a także poprzez życie blisko siebie we wspólnej przestrzeni. Bezpośredni kontakt z pszczołami oferują nam pasieki edukacyjne.

Funkcjonują w kilku miastach w Polsce i cieszą się dużą sympatią wśród odwiedzających je mieszkańców. Najczęściej odbywają się w nich planowane zajęcia i warsztaty, zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Biorąc udział w warsztatach, uczestnicy dowiadują się ciekawych informacji na temat pszczół, pszczelich produktów, w tym o właściwościach miodu oraz pracy w pasiece.

Bezpośredni kontakt z pszczelarzem umożliwia zadawanie pytań i rozjaśnia ewentualne wątpliwości. Istnieje wiele mitów dotyczących pszczół, szczególnie tych żyjących w mieście.

Zadaniem pasieki miejskiej jest również edukacja ekologiczna.
fot.© Dorota Świgost

Dla pszczelarzy

Oprócz wymienionych wyżej korzyści dla miasta i ludzi wynikających z obecności miejskich pasiek, wpływają one także na szeroko pojęte pszczelarstwo. Informacje o pszczołach pojawiające się w telewizji, prasie czy Internecie nie są już tak obojętne jak wcześniej.

Społeczeństwo słyszy o upadłych pasiekach, masowym ginięciu pszczół lub ich wytruciach. Pszczoły przestają być ignorowane, ich problemy dotyczą nas. Ludzie zaczynają rozumieć idee miejskich pasiek i dostrzegać fakt, że tym owadom w mieście mieszka się dobrze.

Monika Leleń