fbpx

PRZYRODA WOKÓŁ PASIEKI

Perowskia jako pożytek dla pszczół

Tworząc pożytki pszczele, zazwyczaj wprowadza się gatunki szeroko poznane, proste w uprawie, nie wymagające szczególnej pielęgnacji. Tymczasem warto poświęcić uwagę gatunkom mniej znanym, ale równie interesującym, które mogą stanowić bazę pożytkową dla owadów pszczołowatych, a przy tym cieszyć oko swą dekoracyjnością.

Istotnym elementem ochrony środowiska w dużych miastach jest tworzenie miejsc przyjaznych owadom pożytecznym.

Pasieka nr 89 (pixabay)
fot.© Pixabay

Otoczenie, które sprzyja ochronie środowiska i owadom pszczołowatym (Apidae) to Ogród Botaniczny Roślin Leczniczych we Wrocławiu, który pełni funkcję bazy dydaktycznej dla studentów Uniwersytetu Medycznego oraz jest miejscem pozyskiwania surowców do badań.

Katedra Biologii i Botaniki Farmaceutycznej, której częścią jest Ogród, prowadzi eksperymenty z udziałem azjatyckich roślin leczniczych. W ramach działalności naukowej pozyskuje się i uprawia wyjątkowe rośliny z całego świata, które swoim wyglądem, barwą oraz olejkami eterycznymi wabią owady.

Jedną z nich jest Perovskia atriplicifolia Benth. (synonim Salvia yangii) .

подписка [...] - Nu poţi citi decât fragmente ale articolelor - Abonament

Roślina bogata jest w olejki eteryczne, związki polifenolowe takie jak kwas izorinowy, pochodne katecholu, kwas ferulowy, rozmarynowy oraz kawowy, terpeny i steroidy. Dzięki takim metabolitom roślina wykazuje właściwości- antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwpasożytnicze i przeciwzapalne.

Wykorzystywana jest w leczeniu gorączki, stosowana jako środek przeciwbólowy, przeciwmalaryczny oraz na reumatyzm. W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana w leczeniu leiszmaniozy i przewlekłego zapalenia wątroby wirusem typu B (HBV).

Ze względu na właściwości rośliny prowadzone są doświadczenia, które mają na celu wykryć aktywne składniki pomocne w leczeniu.

подписка [...] - Nu poţi citi decât fragmente ale articolelor - Abonament

‘Lisslitt’ to odmiana wyhodowana przez Petera Catt-Lissa z Wielkiej Brytanii w 2008 roku, roślina dorasta od 50 do 100 cm, pokrój ma krzaczasty. Charakterystyczne powcinane liście, opadają na zimę. Drobne kwiaty w kolorze ciemnoniebieskim z białą rurką osiągają długość ok. 1  cm, pojawiają się na przełomie czerwca i lipca.

Roślina mrozoodporna, bardzo dobrze tolerująca pełne nasłonecznienie oraz suche podłoże. Idealna na rabaty bylinowe lub wrzosowiska.

подписка [...] - Nu poţi citi decât fragmente ale articolelor - Abonament

Nie tylko dekoracyjność perowskii jest atutem. Wykazuje także potencjał fitoremediacyjny, czyli jest pomocna w oczyszczaniu skażonych gleb. Eksperymenty dowodzą, że metale ciężkie nie kumulują się w olejkach eterycznych. Uprawa perowskii zalecana jest szczególnie w miejscach zanieczyszczonych.

Co więcej, stanowi alternatywę dla chemicznych środków ochrony roślin. Zawarte w niej olejki eteryczne posiadają związki wykorzystywane do zwalczania patogenów grzybowych i szkodników żerujących na przechowywanych produktach spożywczych na przykład chrząszczów mącznych.

„Rosyjską szałwię” można z powodzeniem uprawiać w warunkach klimatycznych Polski i cieszyć się jej pięknem do późnego lata, zwabiając tym samym pszczoły do swojego ogrodu.

mgr inż. Anna Pawlikowska,
mgr inż. Joanna Jaśpińska,
prof. dr hab. Adam Matkowski
(Ogród Botaniczny Roślin Leczniczych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu).

Literatura

Ahmad I., Fozia, Waheed A., Tahir N. B., Rais A. K. 2015. Anti- inflammatory constituents from Perovskia atriplicifolia. Pharmaceutical Biology, 53 (11) : 1628-1631. DOI: 10.3109/13880209.2014.997250.

Burnett S.E., Keever G.J., Gilliam C.H., Kessler J.R. 2001. Growth of Russian Sage During Greenhouse and Nursery Production. J. Environ. Hort. 19 (1) : 24-28.

Cane J.H., Kervin L. 2013. Gardening for Native Bees in Utah and Beyond. Utah Plant Pest Diagnostic Laboratory. ENT -133-09.

Dębicz R. 2016. Byliny warte uwagi: perowskia łobodolistna. Szkółkarstwo (4): 66-67.

Erdemgil F. Z., Ilhan S., Korkmaz F., Kaplan C., Mercangoz, Arfan M., Ahmad S. 2007. Chemical Composition and Biological Activity of the Essential Oil of Perovskia atriplicifolia from Pakistan. Pharmaceutical Biology, Vol. 4: 324-331. DOI: 10.1080/13880200701212890.

Jassbi A. R., Ahmad V. U., Tareen R. B. 1999. Constituents of the essential oil of Perovskia atriplicifolia Benth. Flavour Frag. J., 14, 38-40. CCC 0882-5734/99/010038-03.

Jiang Z.-Y., Li Z.-Q., Huang Ch.-G., Zhou j., Hu Q.-F., Liu W.-X., Huang X.-Z., Wang W., Zhang L.-Z., Xia F.-T. 2015. Abietane Diterpenoids from Perovskia atriplicifolia and Their Anti – HBV Activites. Bull. Korean Chem. Soc. Vol. 36, 623-627. DOI: 10.1002/bkcs.10122.

Perveen S., Malik A., Tareen R.B.2009. Structural determination of atricins A and B, new triterpenes from Perovskia atriplicifolia, by 1 D and 2 D NMR spectroscopy. Magn. Reson. Chem. 47, 266-269. DOI: 10.1002/mrc.2364.

Pourmortazavi S. M., Sefidkon F., Hosseini S. G. 2003. Supercritical Carbon Dioxide Extraction of Essential Oils from Perovskia atriplicifolia Benth. Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol. 51, 18: 5414-5419. DOI: 10.1021/jf0341619.

Rezvanirad A., Mardani M., Hassanzadazar H., Shirzad H., Hosseini S., Eftekhari Z., Bahmani M. 2016. An overview on the most important native medicinal plants against flour beetle. Journal of Chemical and Pharmaceutical Sciences, Vol. 9 : 4 pp 3449.

Ślusarczyk S., Topolski J., Domaradzki K, Adams M., Hamburger M., Matkowski A. 2015. Isolation and fast selective determination of nor-abietanoid diterpenoids from Perovskia atriplicifolia roots using LC-ESI-MS/MS with multiple reaction monitoring. Natural Product Communications Vol.10 no.7; 1149-1152

Zamfirache M. M., Burzo I., Gostin I., Stefan M., Padurariu C., Olteanu Z., Badea M. L., Lamban C., Truta E., Ivanescu L., Cojocaru D. 2011. Micromorphological traits and biochemical pattern of Perovskia atripilcifolia Benth., plant with phytoremediative potential. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, Vol. 6, No.2, 261-268


 Wydanie tradycyjneAbonament